In Zwitserland blijkt het al een ingeburgerd begrip, een woonplek waar je met 2 generaties apart maar toch samen kunt wonen, een basis voor langdurige zelfstandigheid. Onlangs heeft Archistad de vraag gekregen of deze woonvorm eenvoudig inpasbaar zou zijn in een bestaande dorpse situatie in Nederland: “het betreft een zeer ruim kavel met een prima royaal woonhuis, geschikt voor de tweede generatie, is het mogelijk een bescheiden nieuwe woonplek op het kavel te realiseren t.b.v. de eerste generatie?” (schets 1 & 2)
Welke items kwamen er voorbij in het beantwoorden van die vraag?
- mogelijke woonscenario’s: wat wil je delen, wat is absoluut zelfstandig, hoe ga je om met privacy?
- hoe gaat dat in de toekomst, moeten de woonplekken apart te “verhandelen” zijn? (flexibiliteit) en wat is de impact als een “vreemde” in dit woonconcept zijn intrede doet, welke invloed heeft dat?
- wat mag er van het bestemmingsplan, mag er een tweede woning op het kavel of dient het een bijgebouw te zijn van het hoofdhuis? En is dat laatste wel interessant als het om toekomstige eigendomswisseling gaat?
- welke eisen horen er bij de tweede woonplek? (parkeren, nutsaansluitingen, bereikbaarheid etc.)
- voor wie kan deze ontwikkeling bezwaarlijk zijn? (buren, overheid i.v.m. precedentwerking,…)
- welk huiswerk moet de opdrachtgever aanleveren om een bestemmingsplanwijziging op te kunnen starten en welke (advies)kosten zijn hieraan verbonden. Dit kan uiteenlopen van archeologisch onderzoek tot milieurapportages, de kosten en tijdsinspanning kunnen aanzienlijk zijn.
- wat zijn de bouwkosten + de bijkomende kosten, zeker ook van een notaris als er kadastraal correcties aangebracht moeten worden (splitsing, erfdienstbaarheden etc.)
- wat is de doorlooptijd, van initiatief t/m de ingebruikname en past dat in het geduld van zowel de eerste als tweede generatie? Lopen de investeringstijdstippen synchroon of moet er eerst nog elders een woning worden verkocht voordat er geïnvesteerd kan worden?
- en natuurlijk schetsen die de gebruiksmogelijkheden, woonsfeer, de uitstraling en inpassing visualiseren.
Het defensieve bestemmingsplan bleek nauwelijks ruimte te bieden voor dit initiatief, een procedure om dit mogelijk te maken zou tijdrovend en, bij bezwaren, langdurig kunnen zijn. Opdrachtgevers hebben besloten om te zien naar een bestaand pand dat eenvoudiger geschikt gemaakt kan worden voor bewoning door 2 generaties.
Het Zwitserse voorbeeld (schets 3) is inspirerend: iedere generatie heeft een zelfstandige woning. De woning voor de ouderen is gelijkvloers, op niveau van de tuin, een soort bungalow, een eigen ingang vanaf straatniveau. Het jongere gezin bewoont de verdieping en hoger, heeft buitenruimten op livingniveau en een verbinding met de tuin.
Gescheiden werelden en toch heel nabij, met het oog op de toekomst een duurzame woonvorm!
wordt ongetwijfeld vervolgd….
