Wat heeft de Nieuwe Bibliotheek in Tilburg te maken met Jaap Bakema?

Donderdag 12 maart 2015 heeft de gemeente Tilburg bekend gemaakt dat het ontwerp voor de Nieuwe Bibliotheek gemaakt zal gaan worden door de architectencombinatie van The Cloud Collective, Braaksma & Roos en Inside Outside (Petra Blaisse). De bibliotheek zal worden ondergebracht in de voormalige LocomotiefHal (LocHal) in de Spoorzone. Een snelle ontwikkeling van de nieuwe bibliotheek is te verwachten:

  • De geselecteerde architectencombinatie heeft affiniteit met “textiele architectuur” waarmee op relatief korte termijn al vrij grote (tijdelijke) ingrepen te doen zijn die een start kunnen zijn van bibliotheekactiviteiten op deze locatie.
  • Tilburg heeft onlangs de zogenoemde Glazen Zaal aangeschaft, een demontabele ruimte uit de Beurs van Berlage, 22 x 13 x 9 mtr groot, die in de LocHal zal worden opgebouwd en, naar verwachting in 2018 ruimte gaat bieden aan debatten, congressen en exposities. *

De afronding van deze architectenselectie zet vanaf nu niet alléén de Nieuwe Bibliotheek op de actuele ontwikkelingskaart. Oók de (her)Ontwikkeling van het Koningsplein wordt ineens een bijzonder actuele opgave, deze 2 projecten zijn namelijk heel nauw met elkaar verbonden: Door het vertrek van de bibliotheek komt op het Koningsplein spoedig veel ruimte vrij voor de beoogde herhuisvesting van een groot deel van de gemeentelijke organisatie op deze locatie. Maar…. dit vereist een zeer grondige aanpak van niet alleen het voormalige bibliotheekgebouw maar ook de directe omgeving, het Koningsplein!!

Jaap Bakema en het Koningsplein
En die grondige aanpak zal ongetwijfeld Jaap Bakema in beeld gaan brengen, dé architect/ stedenbouwer die in 1965 met zijn bureau het Koningsplein e.o. heeft ontworpen als centrumgebied voor het nieuwe Tilburg. Niet zo maar ” ‘n plan van ’n architect” maar een ontwerp dat een belangrijke plaats inneemt in het oeuvre van het architectenbureau “van den Broek & Bakema” en een sleutelpositie heeft in de ontwikkelingsgeschiedenis van het moderne Tilburg.
De ideologie en betekenis van het werk van Jaap Bakema zijn in 2014 centraal gesteld op de Architectuurbiennale in Venetië, (curator Rem Koolhaas) en hebben daar in het Nederlandse Paviljoen veel internationale aandacht gekregen. In de rubriek Portfolio op deze website vindt U een illustratie van de kwaliteiten en betekenis van Jaap Bakema, de intenties achter het Koningsplein en de Architectuurbiennale 2014 in Venetië.

Zorgvuldige aanpak
De aanhoudende onrust in 2013 en 2014 rondom de herontwikkeling van het Paleis/Raadhuis heeft geleerd dat Tilburg ook gedegen, precies en zorgvuldig moet omgaan met de aanpak van de na-oorlogse gebouwde omgeving. Een verantwoord ontwerp voor het Koningsplein vereist dat éérst via objectieve waardering de kwaliteiten worden benoemd van datgene wat er al tot stand gekomen is. Niet om dit ongewijzigd en ongerept te laten, wel om te snappen welke cruciale waarden in die bestaande omgeving besloten zijn en die kwaliteiten waar mogelijk te bevestigen en te versterken.  Met die inzichten kunnen voortvarend ontwerpen worden gemaakt die op een respectvolle en precieze wijze een nieuwe en betekenisvolle toekomst aan het Koningsplein geven. Het Koningsplein vereist zo’n aanpak vanaf het eerste moment dat het als (Her)Ontwikkelingslocatie concreet in beeld komt, vanaf 12 maart 2015  dus….

* Site SPZ013, 29 januari 2015

Ontwerp Koningsplein 1965

Ontwerp Koningsplein 1965

Koningsplein 2015

Koningsplein 2015

Leave a Comment