Zagreb, Kroatië — ontwerplocatie “Badel Block”
In april 2012 is door het gemeentebestuur van Zagreb een open prijsvraag uitgeschreven om zo veel mogelijk ideeën te verzamelen voor de transformatie van een versleten industrielocatie dichtbij het centrum van de stad. Een slim initiatief: in no-time schreven zich 1200 deelnemers in, uiteindelijk zijn er 430 ontwerpen ingeleverd, een enorm aantal!!!!
Inhoudelijk een prachtige ontwerpoefening op het raakvlak van architectuur en stedenbouw maar ook een enorme tijdverslinder: naast het ontwerpidee moesten er (volgens format) veel formulieren, tabellen en exploitatieschema’s ingeleverd worden, en dat met 1200 concurrenten….???? Archistad heeft de ontwerpopgave wel inhoudelijk aangepakt maar afgezien van deelname; op de inzenddatum was het ontwerp gereed, de oefening gedaan, zonder de ballast van formaliteiten.
de opgave:
Het grondoppervlak van de locatie bedraagt 26.500 m2, inclusief 2 waardevolle, behoudenwaardige objecten: – distilleerderij Gorica, in ruïneuze staat maar herbruikbaar door de goede gebouwstructuur – de straatgevels van het fabrieksgebouw Gorica, als verwijzing naar de historie van de locatie. Het gevraagde programma bestaat uit: 28.000 m2 parkeren; 19.500 m2 wonen; 19.500 m2 winkels/horeca; 19.500 m2 kantoren/hotel/bank; 6.500 m2 cultureel/recreatie; totaal 73.500 m2. Een zeer groot programma: een vloerindex van 2,75 bij 100% bebouwing, zonder rekening te houden met daglicht, uitzicht, bezonning etc..….
het antwoord: invoegen van fijnmazig weefsel!!
Badel Block is nu niet doorgankelijk, het gevolg van de industriefunctie, het is een blinde vlek in het fijnmazige stadsweefsel. Inpassing kan worden bereikt door het gebied doorgankelijk te maken, de maaswijdte van de verbindingen te verkleinen en het op te nemen in gebruikspatronen van de stad, bijv. als langzaam verkeerroute naar de tegenovergelegen wijkmarkt. De introductie van “open hoven als lichte plekken” zorgt voor die kleinere maaswijdte en is gunstig voor realisatie van het dichte programma. De oude “distilleerderij Gorica” wordt een belangrijke korrel in het nieuwe weefsel: als monumentaal onderdeel van een nieuwe binnenhof geeft het direct identiteit en geschiedenis aan deze nieuwe centrale openbare plek in Badel Block.
het antwoord: introductie van lichte binnenhoven!!
Nieuwe binnenhoven zullen er voor zorgen dat het daglicht en uitzicht van bestaande (woon)bebouwing behouden blijven en dat deze bebouwing gelijkwaardig onderdeel wordt van het nieuwe stadsweefsel dat ontstaat. Er ontstaat een overzichtelijk nieuw dwaalgebied, van hof naar hof; parkeren vindt ondergronds plaats; de niveau’s 0, 1 en 2 worden grotendeels bezet door winkel-, horeca en kantoorfuncties. Wonen vindt een plek op niveau 3 t/m 6, aan de grote Gorica-binnenhof en aan de buitenranden wordt gewoond. De bestaande fabrieksgevel wordt ingepast. Op één strategische positie komt een gebouwhoogte van 10 bouwlagen voor. Dit nieuwe gebouw wordt een icoon voor het centrum, in de zichtlijn van de invalsweg en het begrenst de wijkmarkt.
het antwoord: toekomst voor het monument!!
Spil in de nieuwe grote binnenhof wordt “distilleerderij Gorica”; dit monument krijgt een horeca- functie, van begane grond t/m het verhoogde binnenplein en is de verbindende schakel, zowel aan de binnen- als aan de buitenkant. De gevels van dit monument blijven over de gehele hoogte vrij en geven vanaf dag één identiteit aan de nieuwe binnenhof . Rondom de Gorica-hof zijn de nieuwe wanden en daken uitgesproken van vorm: in relatie met de schaal van het monument, i.v.m. de verblijfskwaliteiten binnen de hof en als boeiend uitzichttafereel voor de bestaande bebouwing.