AVANS Tilburg heeft een HBO opleiding “Ruimtelijke ontwikkeling”. De 2e jaars studenten van deze studierichting hebben een ontwikkel/ontwerp opdracht gekregen voor de superstedelijke locatie Louis Bouwmeesterplein in Tilburg. Bijzonder actueel, ontwikkelaar BPD en de gemeente Tilburg zijn in samenwerking bezig om deze binnenstadlocatie te transformeren van een groot Parkeerterrein met parkeergarage naar een hoogwaardig stedelijk woongebied met alle eigentijdse criteria die daar bij horen.
De studenten hebben dezelfde vraagstelling gekregen en hebben een periode van 5 maanden gekregen om tot een eerste ontwikkel/ontwerpresultaat te komen. Het is onwaarschijnlijk dat de studenten in dit korte tijdsbestek komen tot een volledig sluitend ontwikkel/ontwerpresultaat, het leereffect zit in het doorlopen van de vragen en keuzes op alle schaalniveaus van de opgave. Van het benoemen en waarderen van de context tot en met het stellen van prioriteiten in oplossingsrichtingen en het maken van een eerste doorwerking op basis van die keuzes. Op voorhand zijn geen inhoudelijke zwaartepunten en/of koers aangegeven door de docenten. De studenten krijgen in de aanloopfase een rol toebedeeld en gaan gezamenlijk, net als in de praktijk, het programma van eisen formuleren. Studenten hebben een rol als ontwikkelaar, de gemeente Tilburg, de omwonenden en de toekomstige bewoners.
Om de studenten attent te maken op de ontwikkel/ontwerpvragen die zich kunnen voordoen heeft AVANS gevraagd een gastcollege te verzorgen, een spiegel uit de ontwerppraktijk van Archistad.
De inhoud van het gastcollege heb ik als volgt opgebouwd:
- Introductie van de noodzaak tot verdichting in Tilburg
- Het begrip “woningdichtheid”, toegelicht met gerealiseerde referenties en de bijbehorende termen: FSI, GSI.
- Scala van stedenbouwkundige modellen (bron Rudy Uytenhaak, Steden vol ruimte, kwaliteiten van dichtheid)
- Biografie van de ontwerplocatie, inspirerend voor de conceptontwikkeling?
- Voorbeelden van stedelijke gebouwtypen, van gesloten bouwblok tot hybride stadsgebouw.
- Vraagstelling: wat is een woning, welke woonvorm op deze plek, nu en met toekomstwaarde?
- De ontwikkeling kan meer zijn dan losse naast elkaar gestapelde functies, bouwen aan een community?
- Besef van onderling verschil tussen stakeholders-belangen en een voorbeeld (Kromhoutpark Tilburg) hoe dat kan leiden tot meer dan de som der delen.
- De betekenis en waarde van een helder concept! Twee voorbeelden gegeven van Architectenwerkgroep-projecten waar ik aan heb gewerkt:
https://archistad.nl/portfolio/balade-waalwijk-2/
https://archistad.nl/portfolio/gotenpark-friezenlaan-tilburg/
Studenten kunnen met deze inhoud grip krijgen op de opgave maar…. ontwerpen vraagt om het stellen van prioriteiten, het verwerken en precies maken van informatie en het inbrengen van eigen persoonlijke keuzes en inhoud. En dat in 5 maanden voor deze superstedelijke locatie! Een vuurdoop, eind juni zullen de resultaten gepitched worden!
bron header: relief Jan Schoonhoven. eigen foto
