“Hoe wonen wij in de Toekomst?”

Archistad heeft de toekomstscope op 2045 gezet (=25 jaar), daardoor wordt het een zeer intrigerende vraag met concrete omstandigheden want veel huidige bewoners zullen deze periode nog grotendeels mee gaan maken.

Omgekeerd beleid?
Ontwikkelingen m.b.t demografie, vestigingsfactoren, mobiliteit, huishouden-samenstelling , maatschappelijke verhoudingen en de mate van (de-)centralisatie zijn van invloed op de wijze waarop de inwoners van Nederland in de komende periode van 25 jaar gaan wonen. Maar….. deze ontwikkelingen zijn niet langer het resultaat van centraal, nationaal, beleid. Dat is er niet meer. Er lijkt een omgekeerde situatie te ontstaan: ontwikkelingen volgen de tendensen die zich maatschappelijk aftekenen en die ontstaan door gedrag en handelen van burgers. Faciliteren in plaats van dirigeren, dat lijkt het karakter van beleid te worden. Maar hoe kan er dan op tijd en adequaat voorzien worden in voldoende woonvormen op de juiste plek, van de goede omvang, met de passende woonlasten en met woonmogelijkheden die aansluiten op de maatschappelijke vraag van dat moment?? Hoe kan voorkomen worden dat op het gebied van volkshuisvesting het recht van de (financieel) sterkste bepaalt wie waar kan wonen?
Er zijn ontzettend veel kengetallen voorhanden, afkomstig van het Centraal Bureau voor Statistiek, Platform 31 (onderzoekinstituut), Aedes (overkoepelend orgaan woningcorporaties), Ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM), diverse demografische atlassen en uiteraard prognoses met uiteenlopende zwaartepunten.

Onderzoek-item
Het onderwerp is zo interessant dat Archistad er een onderzoek-item van heeft gemaakt. Met de zelf gestelde verplichting om, naast kengetallen en prognoses ook een concreet ontwerp als testresultaat af te leveren! Archistad wil met het onderzoekmateriaal, vervolgens de vertaling in ontwerpuitgangspunten en het daarmee gemaakte ontwerp concreet inzicht geven in de overwegingen die in de Volkshuisvestings-toekomst (gaan) spelen. Op dit moment zijn al veel data verzameld, er is een voorzichtige eerste ontwerpronde gemaakt met de schokkende conclusie dat er op heel korte termijn ontzettend veel werk aan de winkel is voor de partners in de (Volks)huisvesting. Er lijken wellicht in absolute aantallen voldoende woningen in Nederland beschikbaar voor de komende 25 jaar maar de volgende ontwikkelingen zorgen voor een enorme verander-opgave op het gebied van (Volks)huisvesting:

  • de aantrekkelijkheid van stedelijke centra als woon/werk plek.
  • ontwikkelingen m.b.t de flexibiliteit van de werkplek/ de werkomgeving/het wonen
  • de toenemende integratie van woon- en werkplek door veranderende arbeidsverhoudingen.
  • stijgende leeftijdsprognoses van de bevolking, o.a. door nog betere gezondheidszorg.
  • de prognose m.b.t de samenstelling, grootte en aantal huishoudens in de komende 30 jaar.
  • ontwikkelingen in de ouderenzorg met de noodzaak om lang zelfstandig te blijven wonen
  • daardoor de noodzaak om Zorg te kunnen verlenen in/nabij de woning.
  • Zorg zal niet alleen door professionals worden verleend maar vooral door mantelzorgers. (familie, vrienden en mede-bewoners?)

De bestaande woningvoorraad sluit niet aan op de hiervoor geschetste ontwikkelingen:
– het aantal woningen schiet tekort om binnen 25 jaar 1 miljoen extra huishoudens onderdak te bieden,
– de locatie voldoet niet; door studie- en werkomstandigheden zullen stedelijke gebieden onevenredig veel toestroom van nieuwe huishoudens hebben, vaak een- of tweepersoons.
– de omvang van bestaande woningen sluit niet aan op de huisvestingsvraag, in oppervlakte en prijs.
– de faciliteiten zijn niet beschikbaar om tot op hoge leeftijd zelfstandig te kunnen blijven wonen.

Corporaties,(institutionele) beleggers, gemeentelijke overheden kunnen niet langer toekijken:
Alle ontwikkelingsvariabelen zijn zich aan het voltrekken maar alleen de huisvestingsontwikkeling staat stil, is nog volstrekt zonder koers, zonder plan, zonder initiatiefnemer. We weten uit ervaring hoe lang het duurt om vastgestelde Visies om te zetten in concreet resultaat: 4-5 jaar is daarbij een optimistisch perspectief. Met de huidige stilstand op de woningmarkt betekent dat op korte termijn al een gestage toename van het aantal bewoners waarvoor de huisvestingssituatie in toenemende mate niet meer aansluit bij hun vraag, resp. hun noodzaak. Met name voor ouder wordende bewoners zullen de faciliteiten niet meer aansluiten op de mogelijkheden, op de noodzakelijke randvoorwaarden.
Dat zal, onvoorstelbaar maar waar, op afzienbare termijn een nieuwe vorm van Woningnood op gaan leveren…..

Sparringpartner gezocht!
Archistad zoekt graag contact met instanties/partijen die ook geïnteresseerd zijn in de vraag “Hoe wonen wij in de Toekomst” en wellicht als (vrijblijvende) sparringpartner willen fungeren. Het resultaat zal een tastbaar antwoord zijn….…..

zie ook : “1 miljoen huishoudens in aantocht!”

staat vd woningmarkt 2014 kaft-2

Leave a Comment